هیاهوی بسیار برای هیچ؛ هفدهمین جشنواره تجسمی فجر چقدر هزینه داشت؟

به گزارش خبرنگار مهر، عصر امروز سه شنبه ۱۴ مرداد، معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای اجرای قوانین شفاف سازی، گزارش مالی مربوط به جشنواره‌های تئاتر، موسیقی، هنرهای تجسمی فجر و همچنین جشنواره تئاتر عروسکی تهران مبارک در بازه زمانی سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ را منتشر کرد.

هفدهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر که دهه سوم بهمن با بخش‌های مختلفی شامل بخش استانی «سرزمین من»، نمایشگاه «گنجینه‌ها» شامل آثار درویش عبدالمجید طالقانی و علی اکبر گلستانه، نمایشگاه عکس میشل ستبون با عنوان «یادداشت‌های یک دوربین»، نمایشگاه آثار کیوریتوری «درخت زرین» و بخش «جشن‌ها و جشنواره‌ها» برگزار شد، روز ۴ اسفند در برنامه‌ای قریب الوقوع، با برگزاری مراسم اختتامیه به پایان رسید و در این مراسم برگزیدگان استانی مورد تقدیر قرار گرفتند.

همچنین به دلیل حضور پررنگ زهرا بهروزآذر معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور در برنامه‌های معاونت هنری، از زنان برتر استانی نیز قدردانی شد. بخش تجلیل از فعالان هنرهای تجسمی نیز در این دوره مورد توجه قرار گرفت.

همان زمان نیز به نظر می‌رسید که هیاهوی این دوره از جشنواره تجسمی فجر بیش از کارکرد و عملکرد آن بود و تنها برای اینکه جای خالی برگزاری آن حس نشود، برگزار شد.

برای مثال، بخشی از جشنواره هنرهای تجسمی فجر که نسبت آن را با «فجر انقلاب» نشان می‌دهد، نمایشگاه «یادداشت‌های یک دوربین» با نمایش مجموعه عکس‌های میشل ستبون عکاس فرانسوی از روزهای انقلاب بود اما این نمایشگاه، بارها در ایران برگزار شده است که اولین بار نیز در دومین و سومین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر (که سیدعباس میرهاشمی دبیرکل جشنواره بود) در موزه هنرهای معاصر تهران و موزه هنرهای معاصر اهواز روی دیوار رفت. این نمایشگاه بخشی از جشنواره هنرهای تجسمی فجر بود که روز ۱۲ بهمن ۱۳۸۹ در گالری شماره یک موزه افتتاح شد. همچنین سال ۱۳۹۲ نیز میشل ستبون که برای داوری آثار دومین جشنواره بین‌المللی عکس «رژان» به ایران آمده بود، نمایشگاهی از آثارش را به نمایش گذاشت. نمایشگاه آثار میشل ستبون باز هم در سال‌های ۱۳۹۸ در باغ موزه دفاع مقدس و ۱۳۹۹ در برج آزادی به نمایش درآمده است. امیر راد یکی از مدیران جشنواره در گفتگو با خبرنگار مهر در این باره توضیح داده است.

بخش استانی جشنواره تجسمی فجر که در دوره هفدهم با عنوان «سرزمین من» شناخته می‌شد، در سال‌های قبل با عنوان «تجسم هنر» و با رویکردی مشابه امسال برگزار می‌شد، بنابراین نمی‌توان تفاوتی در برگزاری آن قائل شد. بخش‌های «گنجینه‌ها» و «جشن‌ها و جشنواره‌ها» نمایشگاه‌هایی بودند که برای اولین بار در این دوره برگزار می‌شدند که به نظر می‌رسد با توجه به رویکرد معاونت هنری به منظور تعامل حداکثری با هنرمندان همه حوزه‌ها شکل گرفته است، هرچند به نظر می‌رسد در این ۲ بخش هنرمندان رشته‌های سرامیک کمترین تاثیر را داشتند.

بخش «درخت زرین» را شاید بتوان جدی‌ترین بخش این دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر قلمداد کرد، چراکه شامل آثاری جدید از هنرمندان هنرهای تجسمی بود، آثاری که با انتخاب کیوریتور ارشد این بخش جمشید حقیقت شناس گردآوری شده بود. البته انتقاداتی به این نمایشگاه نیز وارد بود و به نظر می‌رسید این نمایشگاه در حد و اندازه‌های رویداد بزرگ «تجسمی فجر» نبود و تنها برای از سر باز کردن، برگزار شد. مشابه این نمایشگاه شاید چند پله بالاتر از آن را در چهاردهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر شاهد بودیم، دوره‌ای که جمشید حقیقت شناس نیز به عنوان کیوریتور حضور داشت و آثاری به مراتب باکیفیت‌تر دیدیم هرچند تعدادشان کمتر بود.

جمع کل هزینه‌های پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر ۱۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان بود، جمع کل هزینه‌های شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر نیز ۱۴ میلیارد تومان بوده است و حالا هزینه‌های هفدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به میزان ۱۴ میلیارد و ۶۰۴ میلیون تومان رسیده است که شاید بتوان دلیل کاهش آن نسبت به سال تورمی را حذف یکی از بخش‌های جشنواره قلمداد کرد. در دوره هفدهم برخلاف دیگر دوره‌های جشنواره تجسمی فجر، شاهد حذف بخش رقابتی یا «طوبای زرین» بودیم که همین موضوع سبب کم شدن هزینه‌های معمول جشنواره‌ای شده است.

هزینه جوایز ویژه جشنواره ۶۰۰ میلیون تومان، بخش استانی یا «سرزمین من» ۳ میلیارد و ۲۵۹ میلیون تومان، بخش آینه در آینه فرهنگسرای نیاوران (نمایشگاه عکس میشل ستبون) حدود ۱۴۰ میلیون تومان، هزینه بخش کیوریتوریال یک میلیارد و ۳۴۶ میلیون تومان، هزینه ۶ مهمان بین الملل حدود ۲۳۰ میلیون تومان، بخش گنجینه‌ها در باغ موزه نگارستان ۱۴۳ میلیون تومان، هزینه قاب سازی ۲۸۰ میلیون تومان، هزینه جلسات شورای سیاستگذاری ۲۷۰ میلیون تومان، حق الزحمه دبیران جشنواره هفدهم ۷۱۵ میلیون تومان، هزینه عوامل، کارگروه‌ها و حراست ۴۸۰ میلیون تومان، هزینه خدمات نمایشگاهی و چیدمان ۱۳۶ میلیون تومان، هزینه‌های نمایشگاهی ۸۷ میلیون تومان، اجاره مکان‌های نمایشگاهی (آسمان فرهنگستان هنر، فرهنگسرای نیاوران و باغ نگارستان) ۴۰۵ میلیون تومان، هزینه روابط عمومی و تبلیغات ۴۴۳ میلیون تومان، هزینه تبلیغات و فضاسازی محیطی ۷۷۴ میلیون تومان، مراسم افتتاحیه ۱۶۴ میلیون تومان، مراسم اختتامیه ۲ میلیارد تومان و … از جمله هزینه‌های هفدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر است.